Vijf films voor de schemering van de westerse beschaving ~ The Imaginative Conservative

Allie Fox (Harrison Ford in een van zijn beste optredens) is een excentrieke uitvinder die walgt van de grofheid van de Amerikaanse consumptiecultuur en gealarmeerd is door de toenemende criminaliteit en de dreigende nucleaire oorlog. “Kijk om je heen: hoe is Amerika zo geworden?” mijmert hij tegen zijn oudste zoon, Charlie (River Phoenix), terwijl ze in hun pick-uptruck over een hoofdstraat rijden. “Land van belofte, land van kansen. Geef ons het ellendige afval van jullie overvolle kusten. Neem een ​​cola. Kijk tv. Ga in de bijstand. Krijg gratis geld. Ga de misdaad in. Misdaad loont in dit land… Koop troep. Verkoop troep. Eet troep. Waarom blijven ze komen? Waarom tolereren ze het?” Terwijl de camera een stad laat zien vol fastfoodrestaurants, winkelcentra, tankstations en reclameborden, zegt Fox tegen zijn zoon: “Kijk om je heen, Charlie. Deze plek is een toilet.”

Fox’ diagnose van wat Amerika mankeert, weerspiegelt een vreemde mix van antikapitalistische en nativistische gedachten. “Ik wil niet dat mijn zuurverdiende dollars worden omgezet in yen,” vertelt hij een verkoper van een ijzerwarenwinkel die hem een ​​Japans stuk rubber aanbiedt. “Het hele verdomde land verandert in een drugsverslaafde, deur-op-slot-zettende, verzweerde gevarenzone van dolle aaseters… criminele miljonairs en morele sluwheid. Niemand denkt er ooit aan om dit land te verlaten. Ik wel. Ik denk er elke dag aan. Ik ben de laatste man.”

Charlie zegt in een voice-over:

De hele winter had vader gezegd: “Er komt een oorlog in Amerika. Het komt eraan,” zei hij. Hij was rusteloos en spraakzaam. Hij zei dat de tekenen overal waren. In de hoge prijzen, de slechte buien, de zorgen. In de domheid en hebzucht van mensen. Er werden bloedige misdaden gepleegd in de steden en de criminelen bleven ongestraft. Het zou geen gewone oorlog worden, maar een oorlog waarin geen enkele partij helemaal onschuldig was.

Fox besluit om zijn vrouw (Helen Mirren) en drie kinderen te verhuizen naar de afgelegen Mosquito Coast in Centraal-Amerika. Hij verafgoodt de jungle als een ongerepte, primitieve staat waar de mens ongerept kan leven en de maatschappij vernieuwd kan worden. “Ik ben de laatste man,” vertelt Fox aan Charlie. De Foxes worden op hun reis naar Centraal-Amerika vergezeld door een gladde, Bijbel-citerende christelijke predikant (Andre Gregory) wiens fundamentalistische vorm van religie Fox walgt. De predikant is van plan om een ​​filiaal van zijn kerk op te zetten aan de Mosquito Coast.

Eenmaal in de jungle aangekomen, worden Fox en zijn visie langzaam verdorven en wordt hij een sekteleider, net als de prediker die hij veracht. De zwarte migrantenarbeiders die hem naar Mosquitia volgen, noemen Fox zelfs “vader”. Hoewel Fox de jungle idealiseert als een paradijs, ziet hij één gebrek aan primitief leven: een gebrek aan airconditioning. Hij brengt daarom een ​​ontwerp mee voor een gigantische ijsmachine, die hij optuigt om koele lucht te leveren aan de hutten in de stad die hij heeft gesticht. “IJs is beschaving”, zegt Fox. Hij noemt het apparaat “Fat Boy”, een samenvoeging van de bijnamen voor de atoombommen die op Japan zijn gedropt, en net als die angstaanjagende creaties wordt de machine eerst een kind voor zijn maker, dan een god en uiteindelijk een agent van de dood.

Terwijl zijn nieuwe Eden om hem heen afbrokkelt, daalt Fox af van excentriciteit naar waanzin, en keert zich tegen iedereen die zijn visie durft uit te dagen. Het verhaal eindigt in een tragedie. In de kern, De Muggenkust is een krachtig commentaar op de erfzonde en de gevaren van utopisme.

“Hoe is Amerika zo geworden?”

2. 9 april (2015)

Hoeveel verzet is een man – en een land – verplicht te leveren tegen onoverkomelijke tegenslagen? Dit is de centrale vraag van de uitstekende Deense film, 9 aprildat de inval van de nazi’s in Denemarken in het voorjaar van 1940 beschrijft. De film is gebaseerd op officiële rapporten en getuigenissen van ooggetuigen en vertelt het verhaal van een compagnie fietsinfanterie die de opdracht kreeg om de opmars van de nazi’s tegen te gaan.

De film is doordrongen van een sombere en onheilspellende toon. De vraag is niet of de Denen zullen verliezen, maar hoe lang ze zullen vechten en wat er met de mannen van het fietsbedrijf zal gebeuren. Natuurlijk voeren de Denen oorlog voor het zuiverste doel: de verdediging van hun vaderland. Ze vechten voor “God, Koning en Vaderland”, zoals een kolonel de hoofdpersoon, de junior officier van de fietseenheid, tweede luitenant Sand, eraan herinnert. “De vijand heeft de grens overschreden”, kondigt een andere kolonel aan. “Denemarken is in oorlog. Heren. Nu is het tijd om te laten zien waar we van gemaakt zijn.” Hier hebben we prachtig ouderwetse ideeën die in de huidige Woke-wereld niet meer in de mode zijn: het idee dat de grenzen van je land het waard zijn om voor te vechten, ongeacht de kansen; dat dit soort oorlog een heilige zaak is; en dat fysiek gevaar het ware karakter van mannen onthult.

Ik schreef meer over 9 april hier.

3. Tekenen (2002)

Regisseur M. Night Shyamalan’s Tekens vertelt het verhaal van een boer en zijn gezin in het oosten van Pennsylvania die tot de eersten behoren die de komst van een buitenaardse invasie op aarde meemaken. Graham Hess (Mel Gibson) is een voormalige Episcopaalse priester die zijn christelijke geloof verloor nadat zijn vrouw werd aangereden en gedood door een vrachtwagen waarvan de chauffeur in slaap viel achter het stuur. Na het ongeluk gaf Graham zijn priesterschap op, ging boeren en, aan het begin van de film, doet hij zijn best om zijn twee kinderen, Morgan en Bo (Rory Caulkin en Abigail Breslin), groot te brengen. Grahams broer Merrill (Joaquin Phoenix) is bij zijn broer ingetrokken om hem te troosten en te helpen met de opvoeding van de kinderen.

Er beginnen mysterieuze gebeurtenissen plaats te vinden op de boerderij van Hess. Eerst wordt er een graancirkel gevonden in het maïsveld; vervolgens probeert de familiehond de Hess-kinderen aan te vallen; dan wordt er ‘s nachts iemand op het dak van het huis van de familie zien klimmen. Graham meldt de gebeurtenissen bij de politie en al snel wordt via het televisienieuws vernomen dat er over de hele wereld zulke vreemde gebeurtenissen plaatsvinden. Er verschijnen vreemde lichten aan de hemel en een angstaanjagend wezen wordt op video vastgelegd op een kinderfeestje in Brazilië. Graham heeft zelf twee verontrustende ontmoetingen met ogenschijnlijke buitenaardse wezens. De familie Hess wordt uiteindelijk gedwongen zichzelf te barricaderen in hun boerderij, waar ze een laatste confrontatie aangaan met de aanvallende aliens.

Met behulp van een techniek die zijn eerdere film maakte Het zesde Zintuig een enorm succes, regisseur Shyamalan introduceert een “payoff”, een schokkende onthulling die een nieuwe betekenis geeft aan de eerdere gebeurtenissen in de film, aan het einde van Tekens. Hier worden de aliens verslagen door de familie Hess door een combinatie van schijnbaar betekenisloze en niet-gerelateerde eerdere gebeurtenissen. Grahams stervende vrouw had hem vaag gezegd om te “zien” en hem opgedragen om Merrill, een voormalig honkbalspeler, te vertellen om “weg te slaan”. Wanneer de Hesses de enige overgebleven alien confronteren, herinnert Graham zich de woorden van zijn vrouw en kijkt op om een ​​van Merrills honkbalknuppels te zien – waarmee hij een homerunrecord vestigde – aan de muur hangen. Terwijl Merrill de alien ermee begint te slaan, valt er een glas water op de huid van de alien, waardoor deze verbrandt. Kleine Bo heeft de gewoonte om halflege glazen water in huis te laten staan; een vervelende routine is plotseling een cruciale overlevingsfactor geworden. Ook redt Morgans astma, een levensbedreigende aandoening, nu zijn leven wanneer de alien gifgas in zijn gezicht spuit. Deze reeks gebeurtenissen lijkt de centrale vraag van de film te beantwoorden: zijn de gebeurtenissen in het leven willekeurig en betekenisloos, of zijn onze acties voorbestemd en onze zielen de intieme zorg van God?

Tekens is een meesterwerk en kan worden genoten als men de film simpelweg interpreteert zoals hierboven beschreven. Er is echter een alternatieve manier om naar de film te kijken, want men kan beargumenteren dat de wezens die naar de aarde komen geen aliens van een andere planeet zijn… maar demonen uit de hel.

4. Extreme maatregelen (1996)

Een jonge dokter (Hugh Grant) ontdekt dat een gerespecteerde oudere collega (Gene Hackman) in het geheim stamcellen oogst van dakloze mannen die hij ontvoert van de straten van de stad in een poging om verlamming en ziekte bij zijn patiënten te genezen. Hoewel het soms de geloofwaardigheid op de proef stelt, met name in een scène met een ondergrondse daklozengemeenschap,Extreme maatregelen heeft verschillende aangrijpende momenten, die culmineren in de confrontatie tussen Grants en Hackmans personages. Wanneer Hackman Grant probeert te overtuigen om zich bij hem aan te sluiten in zijn duivelse werk, reageert Grant met een van de krachtigste verdedigingen van de heiligheid van het menselijk leven die ooit door Hollywood op film zijn vastgelegd:

Die mannen daarboven, misschien heeft hun leven niet zoveel zin. Misschien doen ze iets geweldigs voor de wereld. Misschien zijn ze helden. Maar ze hebben er niet voor gekozen. Jij hebt voor hen gekozen. Je hebt je vrouw of je kleindochter niet gekozen. Je hebt niet om vrijwilligers gevraagd. Je hebt voor hen gekozen. En dat kun je niet doen. Omdat je een dokter bent en een eed hebt afgelegd. En je bent geen God. Dus het kan me niet schelen of je kunt doen wat je zegt dat je kunt. Het kan me niet schelen of je elke ziekte op de planeet kunt genezen. Je hebt die mannen daarboven gemarteld en vermoord. En dat maakt je een schande voor je beroep. En ik hoop dat je de rest van je leven de gevangenis in gaat.

5. Goed (2008)

De Duivel probeert groot kwaad los te laten op Gods schepselen en schepping door zijn menselijke slachtoffers stap voor stap te verleiden om eerst een paar kleine daden van kwaad te plegen. Hij vindt overal waar hij kan openingen, en verleidt hen met wereldse dingen om kleine morele compromissen te sluiten. Vaak is het te laat als het slachtoffer beseft wat voor hel hij heeft aangericht. Dit is het verhaal van Goed, een film die zich afspeelt in het nazi-Duitsland van de jaren 30. John Halder (Viggo Mortensen) is een professor literatuur wiens roman die euthanasie romantiseert hem gunstige aandacht van Hitler zelf oplevert. In de loop van de film verlaat Halder zijn behoeftige vrouw en verlaat hij zijn wanhopige Joodse vriend (Jason Isaacs) in een poging om in de gunst te komen bij het naziregime en zo voordeel voor zichzelf te behalen. “Ik had nooit gedacht dat het zover zou komen,” huilt Halder wanneer hij zichzelf aan het einde van de film als SS-officier in een concentratiekamp bevindt. De duivels zelf denken dat in het begin zelden, professor Halder.

Ik schreef meer over Goed hier.

Dit essay werd hier voor het eerst gepubliceerd, in een andere vorm, in maart 2015.

De fantasierijke conservatief past het principe van waardering toe op de discussie over cultuur en politiek: we benaderen de dialoog met grootmoedigheid in plaats van met louter beleefdheid. Wilt u ons helpen een verfrissende oase te blijven in de steeds meer omstreden arena van het moderne discours? Overweeg dan nu een donatie.

De getoonde afbeelding is afkomstig van IMDb.